Eind 2018  is de onderstaande definitie van een robuust vaarwegennet vastgesteld*:

"Een toekomstbestendig, klimaatbestendig, netwerk van nautisch veilige vaarwegen met een hoge beschikbaarheid en betrouwbaarheid incl. de ambitie om voor de grote rivieren en de Waal in het bijzonder, zo goed mogelijke vaarwegalternatieven te bewerkstelligen.’"

Hierbij zijn de volgende kanttekeningen geplaatst:

• Er bestaan geen volledige en/of volwaardige alternatieven voor de grote vaarwegen.
• Het is niet reëel om rekening te houden met extreme calamiteiten bij het vergroten van de robuustheid van het vaarwegennet, die zijn immers incidenteel en niet voorspelbaar.

Belangrjkste conclusie is dat het niet mogelijk is om een volwaardig alternatief voor goederenvervoer over water te realiseren. Dat heeft als consequentie dat het vaarwegnetwerk op de corridors beter bestand (robuuster) moet worden gemaakt om regelmatig terugkerende storingen en toekomstige extreme weersomstandigheden beter op te kunnen vangen. Hierdoor wordt het vaarwegennet optimaal benut.

Uitgangspunten

• Het vaarwegstelsel wordt zo optimaal mogelijk benut wordt;
• Er dienen klimaatbestendige ingrepen in de vaarwegen te worden uitgevoerd om tijdelijke/permanente waterstanden beter te kunnen accommoderen;
• Bottlenecks op de vaarwegcorridors dienen te worden weggenomen;
• Alle sluiscomplexen op de specifieke vaarwegcorridor dienen qua aantal kolken en qua functionaliteit zoveel mogelijk gelijkwaardig te zijn;
• Storingen aan de objecten dienen tot een minimum te worden beperkt;
• Aanleg, vervanging en renovatie van vaarwegen en natte objecten dienen toekomstbestendig te worden uitgevoerd;
• Beheer en onderhoud van vaarwegen en natte objecten dient tijdig en snel wordt uitgevoerd en is gericht op langdurige oplossingen;
• De communicatie bij en over stremmingen en calamiteiten dient vlot, duidelijk en transparant te worden uitgevoerd.

Het uiteindelijke doel is om conform de afspraak uit het BO-MIRT te komen tot een gezamenlijk beeld van oplossingsrichtingen met daarbij mogelijke financiële consequenties, een prioritering en een advies hoe deze maatregelen (adaptief) opgepakt kunnen worden. HIervoor is een onderzoek gestart. In 2020 is het rapport opgeleverd met onder andere een knelpuntenlijst en-kaart, oplossingsmaatregelen en de shortlist met kostenondcatie.

Maatregelen

Uit de gesprekken met de stakeholders en de begeleidingsgroep is er één shortlist gekomen met knelpunten en bijbehorende maatregelen. Deze top zes maatregelen gaan over de corridors heen en dienen met prioriteit opgepakt te worden. De knelpunten zijn uitgesplitst in Niet-infra, V&R/B&R en aanleg en zijn uitgezet in de tijd (zie onderstaande piramide).

Beschrijving top zes maatregelen

• Uit alle bijeenkomsten en interviews kwam naar boven dat het grootste knelpunt de enkelvoudige sluis van Grave is. Deze is voor de beide corridors van groot belang. De aanleg van een tweede sluiskolk bij Grave (klasse Vb) en het tegelijkertijd oplossen van het diepteknelpunt bij Niftrik staan daarom hoog (zo niet op nummer 1) op de shortlist.
• Het is van groot belang dat het vaarwegennet zoals het er nu ligt zo goed mogelijk functioneert zodat deze ten volste kan worden benut. Een tijdige B&O én V&R is daarvan bij belang. Dus: wegwerken al het achterstallige onderhoud, uitvoeren van een robuust B&O (geen reset, gericht op langdurige oplossingen) en V&R (met zicht op toekomstige ontwikkelingen).De ondiepte op de Waal als gevolg van laagwater en bodemerosie is een groot struikelblok voor de scheepvaart (zowel doorgaande vaart naar Dl als de schepen die via de Waal naar Limburg varen). Een oplossing gericht op de lange termijn is hierbij essentieel (eerste aanpak gebeurt nu al, nu doorpakken naar structurele oplossingen).
• Sluis Weurt kamp al geruime tijd met storingen, o.a. vanwege de ouderdom van het complex. Ook de hoge drempel en het getrapt schutten van de sluis zijn een knelpunt in een robuust systeem. Ook al wordt er de komende tijd extra geld (impulsgelden) besteed aan het opknappen van de sluis, moet er gekeken worden hoe we sluis Weurt robuuster maken in de toekomst.
• We zien dat (de wens tot) het groter en breder varen steeds meer toeneemt en ook op de kleine vaarwegen/kanalen. We moeten goed kijken welke kansen (en bedreigingen) ons toelatings- en ontheffingsbeleid hier kan brengen (zowel structureel als in geval van calamiteiten).
• Het gebruik en het delen van juiste data is van essentieel belang voor een betere benutting van onze vaarwegen, tevens worden onze beleidsbeslissingen hierop gebaseerd. De afgelopen tijd is er al veel gebeurd op het gebied van data verbetering en data delen. Deze weg moet worden doorgezet.
• Een goede en vraaggerichte bediening bepaalt de betrouwbaarheid en bereikbaarheid van de vaarwegen (vnl. Zuid-Oost corridor). Een voortzetting van de 7x24 uursbediening op de hoofdvaarwegen in Brabant en Limburg draagt zorg voor een betere benutting van de vaarwegen en is essentieel voor de door de overheden (zowel landelijk als regionaal) gewenste modalshift.