Hoe kwam je in deze nieuwe functie terecht?
“Ik ben niet helemaal nieuw. Ik was afgelopen anderhalf jaar de programmamanager bij de in 2022 gestarte Goederenvervoercorridor Zuid. Met het pensioen van Bert kwam de kans voorbij om over te stappen naar de GVC OZO. Ik had het prima naar mijn zin bij ‘Zuid’ maar was ook direct enthousiast over de uitdaging om binnen GVC OZO aan de slag te gaan. GVC OZO loopt al wat langer dan Zuid, omvat meer projecten en is al verder ontwikkeld. Echter, hier willen we volgende stappen zetten terwijl er inhoudelijke uitdagingen zijn en de capaciteit en de middelen schaars zijn. Dat dwingt ons tot keuzes maken in het programma. Hoe kunnen we het programma zo efficiënt mogelijk organiseren, beter communiceren over wat we aan het doen zijn en kansen verzilveren om via samenwerking meer impact te maken?”
Om in scheepstermen te blijven: je noemt het niet een nieuwe koers, maar een aangescherpte koers. Wat bedoel je daarmee?
“Er is de afgelopen jaren een heel mooie samenwerking opgezet tussen Rijk en regiopartners waarin multimodaal goederenvervoer centraal staat. Dit vliegen we breed aan en er zijn dan ook meerdere doelen en ambities geformuleerd. Deze koers is goed, maar huidige context vraagt in mijn ogen wel om aanscherping, om meer focus. We moeten daarbij zo slim mogelijk om gaan met de beschikbare capaciteit en middelen. Dat vraagt om keuzes. Dat betekent ook kritisch zijn op het starten van nieuwe projecten en focussen op het oogsten van resultaten en die aan de buitenwereld laten zien. Dat kreeg ik ook mee van het directeurenoverleg en de bestuurders in de regio. Als voorbeeld onze living labs over digitalisering. Daar richten we ons op het gezamenlijk ervaren en beproeven van nieuwe datagedreven mogelijkheden die verder worden ontwikkeld tot schaalbare oplossingen. Die labs zijn al een tijd in voorbereiding. Laten we nu aan de slag gaan en laten zien dat wat we bedacht hebben ook kan werken in de praktijk.”
De knooppunten in OZO zijn daar volgens jou daarbij van levensbelang?
“Dat zijn de kristallisatiepunten waar alles bij elkaar komt. Als we die knooppunten versterken en daar integrale projecten realiseren versterken we de gehele corridor. Bijvoorbeeld op gebieden als duurzaamheid, overslag, de modaliteiten en het ruimtebeslag. Als je daar als GVC-ontwikkelingen kunt aanjagen, de juiste partijen kan verbinden, kun je dat vervolgens als showcase laten zien en uitrollen naar andere knooppunten.”
Wat trof je aan toen je aantrad bij GVC OZO?
“Wat me opvalt: professionals in het goederenvervoer zijn ontzettend betrokken bij hun tak van sport. Goederenvervoer wil nog wel eens het ondergeschoven kindje zijn. En burgers willen het liever niet in hun achtertuin, terwijl het economisch belangrijk is en we niet zonder kunnen. Daarom is het zo belangrijk dat de betrokkenen bij GVC OZO echt iets hebben neergezet. Gezamenlijk, met Rijk en regio. Dat neemt niet weg dat er voor dit programma uitdagingen liggen. Denk aan het stikstofdossier en de enorme beheer- en onderhoudsopgave van onze netwerken waardoor het realiseren van grootschalige infrastructurele projecten nu niet aan de orde is. We zullen dus binnen de mogelijkheden die er wel zijn moeten kijken hoe we met kleinschaliger maatregelen de veerkracht van de corridors versterken. Bijvoorbeeld door in te zetten op beter benutten-achtige maatregelen. Daarnaast: we weten dat we, ook onder druk van EU-regelgeving, stappen moeten zetten in het terugdringen van de CO2-uitstoot. Wat zijn dan kansrijke maatregelen die wij kunnen nemen met de GVC OZO? Om het zo te zeggen: waar gaan we voor? Die vraag wil ik scherper beantwoorden.”
‘Professionals in het goederenvervoer zijn ontzettend betrokken bij hun tak van sport’
Rijk, regio en lokale partijen zijn betrokken bij GVC OZO. Zie ze allemaal maar op één lijn te krijgen…
“Nou, daar heb ik eigenlijk weinig te klagen over. Dat gaat goed. Alle partijen erkennen het belang van goederenvervoer en willen werken aan efficiënte, duurzame en leefbare corridors. Uiteraard zijn er verschillende belangen, maar daarom zitten we ook juist aan tafel. Het is een complexe omgeving met flinke uitdagingen en voor oplossingen hebben we elkaar hard nodig. Rijk, provincies, gemeenten, kennisinstellingen en bedrijfsleven. De betrokkenen weten elkaar steeds beter te vinden en dat is op zich al winst. Met de samenwerking die inmiddels is opgebouwd kunnen we een aanjaagfunctie hebben om concrete oplossingen te initiëren en nieuwe initiatieven te starten.”
Hoe maak je die samenwerkingen het beste concreet?
“Bij de knooppunten zelf wil je sleutelpartijen betrekken die samen snel stappen kunnen zetten in een project. Om een mooi voorbeeld te noemen waar ik laatst op bezoek ben geweest: in Cuijk gaan ze een nieuwe kade bouwen. Deze wordt ingezet voor het lossen van diverse grondstoffen en biomassa. De bedrijven investeren hier zelf in de kade en worden hierbij ondersteund door IenW via een beschikbare regeling. De kade maakt het mogelijk om meer gebruik te maken van de binnenvaart waardoor het wegennet wordt ontlast. De haven van Cuijk is een mooi voorbeeld voor de circulaire economie. De naastgelegen biomassacentrale voorziet niet alleen schone elektriciteit aan de bedrijven, maar ook stoom en warmte.
Wat kun jij vanuit jouw rol toevoegen aan GVC OZO?
“Ik ben analytisch van aard, ik zoek graag de samenwerking op én ik wil samen concrete stappen zetten. Ik vind het daarbij interessant dat de goederenvervoercorridors een niet te onderschatten onderdeel zijn van de economie van Nederland. Daar staan we niet altijd bij stil. Als geheel zijn de corridors van levensbelang voor Nederland en voor Europa. Ik vind het mooi dat ik daar een steentje aan bij mag bijdragen.”